Nevruz
(Yeni Gün), Türk milli geleneğinde yer alan bir kavramdır ve Türklerin
Ergenekon’dan çıktıkları günü simgeler. Sümerlerden beri Orta Asya ve Orta Doğu
coğrafyasındaki bütün topluluklar, yeni yıl ve baharın başlangıcı olarak
Nevruz’u kutlamaya başlamışlardır. Bir bayram havasında geçen Nevruz
kutlamaları özellikle açık havaları şenlik ortamına çevirir.
Yeni
yıl, yeni gün, yılbaşı gibi adlarla ifade olunan bahar bayramları Türkler
arasında coşkuyla kutlanmıştır. Nevruz geleneği de uygulamada bazı farklılıklar
olmakla beraber bütün Türk topluluklarında geleneksel bir nitelik taşımaktadır.
Nevruz,
Farsça bir kelime olup "Yeni Gün" anlamına gelir. Orta Anadolu'da
bugün "Mart dokuzu" diye adlandırılır. Nevruz, gece ile gündüzün eşit
olduğu miladi 22 Mart, Rumi 9 Mart gününe rastlar. Ergenekon destanına göre o
gün istiklalin kazanıldığı gündür. Anadolu'da "Sultan-ı Nevruz",
"Nevruz Sultan", Mart dokuzu" ve "Mart Bozumu" gibi
adlarla bilinen nevruz, gelenekleriyle bütün Türk toplumu içerisinde yaşamaya
devam etmektedir.
İslamiyet’i
kabul eden Türkler, bugünü Hz. Ali’nin doğum günüyle de örtüştürerek dini bir
özellik kazandırmışlardır.
Baharın
gelişini kutlamak amacıyla halk gruplar halinde mesire yerlerine giderler.
Nevruz günü türbeler ziyaret edilir, dilekler tutulur. Kırlarda çeşitli
eğlenceler düzenlenir. Maniler söylenir, niyet çekilir, baharın ilk çiçekleri
toplanır. Sabah erken kalkılır, nevruzun ilk suyu ile yıkanmak geleneği vardır
ve bugün özenle giyinilir. Soğan kabuğu ile boyanmış yumurtalar pişirilip
yenilerek bolluk ve bereket dileklerinde bulunulur. Yüksek bir tepeye ateş
yakılarak baharın geldiği müjdelenir.
Nevruz
İranlılara mal edinmekte ise de, " Oniki Hayvanlı Türk Takviminde"
görüldüğü üzere, Türklerde de çok eskiden beri bilinmekte ve törenlerle
kutlanmaktadır. dersimiz.com
Orta
Asya'daki Türk topluluklarından Azeri Türkleri, Kazak Türkleri, Kırgız
Türkleri, Türkmen Türkleri, Özbek Türkleri, Tatar Türkleri, Uygur Türkleri,
Anadolu Türkleri ve Balkan Türkleri Nevruz geleneğini canlı olarak günümüze
kadar yaşatmışlardır.
Nevruz'dan
bir gün öncesine, "baca-baca" denir. Çeşitli renklere boyanmış, suda
pişirilmiş yumurtalar, kapı kapı dolaşan çocuklara verilir. Çocuklar o gün
gruplar halinde dolaşarak;
Nevruz,
Nevruz bahara Güller
güller nahara
Bağçamızda
gül olsun Gül olsun,
bülbül olsun
Şeklinde
bayatılar, maniler söylerler, yeşil alanlarda boyalı yumurtalar ve âşıklarla
oyun oynarlar.
Bu içerik Ali Akdemir tarafından eklendi , 9629 kez okundu.
